MAKALEDE ANLAMINI BİLMEDİĞİM KELİMELER
- İzdüşüm alanı hesaplama : Arazideki yükseklikler ve çukurluklar dikkate alınmadan, her yer düzlük kabul edilerek yapılan yüzölçümü hesaplaması.
- Gerçek alan hesaplama : Yüzölçümü yer şekilleri dikkate alınarak yapılır
- Relief :Yer şekli
- Jeomorfoloji :Yerşekillerinin oluşum, özellik, dağılış ve etkilerini inceleyen bilimdir.
- Makro ölçek :Bir kıtadan küresel büyüklüğe kadar yeryüzünde yatay yönde değişen ve varlık süresi haftalar veya aylar süren atmosferin genel çevrimi gibi meteorolojik olayları kapsayan sinoptikden daha büyük ölçek, büyük ölçek.
- Mezo ölçek:Yerel rüzgarlar, boranlar, hortumlar, yağmur bantları gibi yeryüzünde yatay yönde iki kilometreden 100 kilometreye ve varlık süresi bir saatten bir kaç güne kadar değişen meteorolojik olayları kapsayan bir meteorolojik ölçek, orta ölçek.
- Masif : Eski kıvrımlarla oluşmuş arazi parçası. Eski kütle de denir.
- Neotektonik :Arabistan kıtasının Anadolu kıtası ile çarpışmasından sonraki tektonik olayları inceleyen jeolojinin alt bilim dalı. Neojenden günümüze kadar gelen olayları irdeler.
- Rift hatları : Yarık , gedik,çatlak
- Drenaj:Topraktaki fazla suların akıtılması
- Antesedand:Herhangi bir kara kütlesi yükselmeye uğrarsa ve bu kütle üzerinde daha önce kurulan akarsu kütleyi yararsa, bu olaya antesedans olayı, akarsuyun açtığı, yardığı vadiye de Antesedant yarma vadi denilmektedir.
- Sürempoze :Tortul kütleler üzerine kurulan akarsuların, tortul kütleyi aşındırarak altta bulunan eski temele saplanma olayıdır. Bu şekilde açılan vadilere sürempoze veya epijenik yarma vadi denilmektedir.
- Pliosen Würm buzul dönemi :Yeryüzünün büyük bölümünün buzla kaplı olduğu jeolojik dönem.
- Monoklinal kıvrımlı : Tabaka eğiminin aniden artması sonucu oluşan tek taraflı bükülmeye monoklinal denir.
- Tombolo:Kıyı oku ile açıktaki bir adanın karaya bağlanması ile ortaya çıkan şekil. Bağlama Seti Kıyı okları karaya yakın adalara doğru oluştuklarında, zamanla ada ile ana kara birbirine bağlanır. Oluşan bu şekle tombolo denir.
- Transgresyon :Jeolojik zamanlar içinde denizin karaları basması.deniz sularının yükselmesi.Epirojenik hareketlere bağlı olarak her devirde kara ve deniz seviyeleri değişmiştir. İklim değişiklikleri ya da tektonik hareketler nedeniyle denizin karalara doğru ilerlemesine transgresyon (deniz ilerlemesi)
- Kıta sahanlığı:Deniz kıyısında 200 m derinliğe kadar olan sahalara verilen isim. Şelf. Deniz gerisindeki karanın eğimine göre kıta sahanlığı alanı değişir. Eğimin fazla olduğu kıyılarda kita sahanlığı dar iken, eğimin az olduğu kıyılarda kıta sah geniştir. Deniz seviyesinin altında, kıyı çizgisinden -200 m derine kadar inen bölüme kıta sahanlığı (şelf) denir. Şelf kıtaların su altında kalmış bölümleri sayılır.
- Siklonik hava şartları: Atmosferde bir alçak basınç alanı çevresinde hızla dönen rüzgarların oluşturduğu şiddetli fırtınadır.
- Rossby dalgaları : Troposfer üzerindeki güçlü rüzgarlardır. Küresel ölçüde etki eder ve Batı'dan Doğuya doğru hareket eder bundan dolayı batıdan esen olarak bilinir.
- Antisiklonal hava akımları : Yüksek basınç ( Termik ve dinamik yüksek basınç)
- Makro iklim : Kutup iklimi , çöl iklimi
- Atmosfer sirkülasyonu : Troposfer, yani Dünya'yı saran 8-10 km kalınlığındaki atmosfer katında cereyan eden hava dolaşımı.
- Amplitüd : Genişlik , genlik .
- Havza:Bir akarsuyun bütün kolları ile birlikte beslendiği alan.
- Açık havza:Sularını denize veya okyanusa ulaştırabilen akarsu havzalardır.
- Kapalı havza:Sularını denizlere ya da okyanuslara ulaştıramayan alanlar. Sularını denize ulaştıramayan havzalara kapalı havza denir.
- Flora:Flora bir ülke, bir bölge ya da belirli bir yörenin bitkilerinin tümüne verilen bir ad .
- Otsu flora: Otsu bitki topluluğu
- Klimaks bitki:Bir iklim bölgesinde en iyi yetişen ve verimi en fazla olan bitki.
- Frigana : Garig.Akdeniz bölgesinde makilerin tahrip edilmesi ile ortaya çıkmış kısa boylu çalı topluluğu
- Zonal :Herhangi bir bölgede hüküm süren iklim ve bitki örtüsü şartlarına göre oluşmuş ve normal profil özelliğine sahip A, B ve C horizonlu topraklardır.
- Azonal:İklimin etkisi ile oluşmayan ve katları olmayan toprak. alüvyal toprak gibi.
- İntrazonal: Bu topraklar ana kayanın etkisi altındaki topraklardır. Şöyle ki ana kaya kulu ise toprak kumlu ana kaya tuzlu ise toprakta tuzludur.
- Klimatik toprak : Yerli toprak
MAKALEYE EKLENMESİ GEREKEN GÖRSELLER
A)COĞRAFİ KONUM
Görsel 1→Türkiye'nin matematik konumu
Görsel 2→Türkiye'nin dünyadaki konumu
B)SINIRLAR
Görsel 3→ Türkiye'nin sınır kapıları haritası
C) YER ŞEKİLLERİ
Görsel 4 → Türkiye fiziki haritası
Görsel 5 → Türkiye jeomorfoloji haritası
Görsel 6 → Fay hatlarının dağılışı haritası
Görsel 7 → Türkiye genç volkanik araziler haritası
Görsel 8 →Türkiye akarsu haritası
D) DAĞLIK ALANLAR
Görsel 9 → Oluşumlarına göre dağlar haritası
Görsel 10 → Başlıca dağlar haritası
Görsel 11 → Türkiye dağlar haritası
Görsel 12 → Oluşumlarına göre ovalar haritası
Görsel 13 → Türkiye karstik ovalar haritası
Görsel 14 → Delta ovaları haritası
E) PLATO VE YAYLALAR
Görsel 15 → Türkiye'nin platoları haritası
Görsel 16 → Karstik alanlar haritası
Görsel 17 → Türkiye'nin mağaralar haritası
Görsel 18 → Pamukkale travertenleri
Görsel 19 → Cihanbeyli bolluk gölü traverten konileri
F) GLAYSAL ŞEKİLLER
Görsel 20 → Akdağlar sirk buzulu
Görsel 21 → Ağrı dağı takke buzulu
G) TÜRKİYE'Yİ ÇEVRELEYEN DENİZLER VE KIYILARIN MORFOLOJİSİ
Görsel 22 → Türkiye denizleri haritası
Görsel 23 → Marmara denizi haritası
Görsel 24 → Kapıdağ yarımadası - tombolo
Görsel 25 → Ege denizi haritası
Görsel 26 → Akdeniz haritası
H) İKLİM
Görsel 27 → Türkiye iklim haritası
Görsel 28 → Yağış etkinlik indisi haritası
I) AKARSU VE GÖLLER
Görsel 29 → Akarsu ve göller haritası
İ)YERALTI SUYU
Görsel 30 → Jeotermal kaynaklar ve dağılımı haritası
J) BİTKİLER
Görsel 31 → Türkiye bitkiler haritası
K) TOPRAKLARI
Görsel 32 → Türkiye toprak tipleri haritası
